Drewutnia – jak zrobić ją samodzielnie i z czego?

Drewutnia to praktyczna budowla ogrodowa służąca najczęściej do przechowywania drewna kominkowego. Można kupić gotową konstrukcję lub wykonać ją samodzielnie od podstaw. W tym artykule porównamy różne materiały wykorzystywane do budowy drewutni i wybierzemy najlepszy. Podpowiemy też, jak zrobić drewutnię krok po kroku i na co zwrócić szczególną uwagę na etapie projektowania oraz konstruowania.

Drewutnia - jak zrobić ją samodzielnie

Dlaczego warto mieć drewutnię?

Drewno opałowe musi być przechowywane w odpowiednich warunkach, aby nie wilgotniało ani nie rozsychało się. Trzeba je chronić przed szkodliwym działaniem czynników atmosferycznych, takich jak deszcz, śnieg czy nadmierne nasłonecznienie. Drewutnia powinna mieć szczelny dach, ale ściany boczne muszą zawierać szczeliny umożliwiające cyrkulację powietrza. W przeciwnym razie przechowywane wewnątrz drewno opałowe byłoby narażone na rozwój grzybów.

Niektórzy decydują się na składowanie drewna w garażu czy domku narzędziowym, jednak konstrukcja tego typu budowli nie zawsze zapewnia odpowiednie warunki. Znacznie lepiej wybudować na działce w pobliżu domu porządną drewutnię. Okazuje się, że jej samodzielne wykonanie od podstaw nie jest takie trudne, a jako surowiec do budowy mogą nam posłużyć różne odpady budowlane albo na przykład niepotrzebne palety drewniane.

Czy drewutnia wymaga pozwolenia?

Sprawdźmy, co mówi na ten temat Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane. Art. 29 ust. 1 pkt 14 wskazuje, że nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, natomiast wymaga zgłoszenia, budowa m.in. wolnostojących wiat o powierzchni zabudowy do 35 m², przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m² powierzchni działki.

Z kolei ust. 2 tego samego artykułu mówi o przypadkach, w których nie jest wymagana ani decyzja o pozwoleniu na budowę ani zgłoszenie. Punkt 2 wymienia tu wiaty o powierzchni zabudowy do 50 m², sytuowane na działce, na której znajduje się budynek mieszkalny, lub przeznaczonej pod budownictwo mieszkaniowe, przy czym łączna liczba tych wiat na działce nie może przekraczać dwóch na każde 1000 m² powierzchni działki.

Podsumowując:

  • Jeżeli drewutnia ma powierzchnię do 35 m² i spełnia wymaganie co do liczby obiektów (maksymalnie dwa obiekty na każde 500 m² powierzchni działki), wystarczy zgłoszenie.
  • Jeżeli drewutnia ma powierzchnię do 50 m² i znajduje się na działce, na której jest budynek mieszkalny lub działka przeznaczona pod zabudowę mieszkaniową, nie jest wymagane ani pozwolenie na budowę, ani zgłoszenie, pod warunkiem spełnienia warunku powierzchni działki (maksymalnie dwa obiekty na każde 1000 m²).

Planując budowę drewutni, należy pamiętać również o innych przepisach. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego określa wymagania projektowe dla budynków, w tym wiat i innych małych obiektów budowlanych.

Z kolei Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie wskazuje m.in. na minimalne odległości od granicy działki, które muszą być zachowane podczas budowy wiat i innych obiektów do magazynowania.

Przepisy przeciwpożarowe określają, że składowanie materiałów palnych, takich jak drewno, nie może odbywać się w odległości mniejszej niż 4 m od granicy działki sąsiedniej, co jest istotne z punktu widzenia doboru lokalizacji przyszłej drewutni (zob. § 4 ust. 1 pkt 6 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów).

Jeśli planujesz budowę drewutni w pobliżu terenów chronionych (np. Natura 2000), mogą być wymagane dodatkowe zgody środowiskowe. Wynika to z Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.

Biała drewutnia z drewna w ogrodzie

Biała drewutnia w ogrodzie

Z czego można zbudować drewutnię ogrodową?

Poniżej prezentujemy najpopularniejsze surowce wykorzystywane do budowy drewutni ogrodowej. Postaramy się opisać mocne i słabe strony każdego materiału.

1. Drewno do budowy drewutni

Drewno to jeden z najpopularniejszych surowców do budowy drewutni. Szkielet konstrukcji, a więc słupy nośne, główne belki i krokwie dachowe można wykonać z drewna konstrukcyjnego. Powstałe w ten sposób ramy uzupełnia się deskami. Możemy wykorzystać surowiec pozostały nam z zakupów poczynionych przy jakiejś innej okazji lub rozmontować stare palety, skrzynie czy nawet meble.

Bardzo prostym sposobem na budowę drewutni jest zbicie ze sobą kilku lub kilkunastu europalet. Większe szczeliny (jeśli takie są) wypełnia się jakimś materiałem, najczęściej dodatkowymi deskami. W dalszej części artykułu opiszemy, jak wykonać taką drewutnię krok po kroku. Przyjrzyjmy się jeszcze różnym wadom i zaletom, jakimi charakteryzują się konstrukcje wykonane z drewna.

Drewno – zalety

Głównym walorem drewna jest jego naturalny wygląd, który doskonale współgra z zielenią roślinności w ogrodzie, a także z innymi drewnianymi elementami, takimi jak ogrodowa huśtawka, płot czy altana. Równie dobrze drewno prezentuje się w kompozycji z innymi surowcami, takimi jak metal, kamień czy beton.

Drewno jest przyjazne środowisku, gdyż ulega biodegradacji. Oczywiście, warunkiem ekologiczności jest pochodzenie surowca z kontrolowanych, racjonalnie gospodarowanych zasobów leśnych. Takie drewno posiada odpowiednie certyfikaty. Najbardziej ekologiczne jest wykorzystanie do budowy drewutni surowca ,,z odzysku”. Dając nowe życie niepotrzebnym paletom czy skrzyniom, z całą pewnością postępujemy w sposób przyjazny dla środowiska naturalnego.

Z punktu widzenia osoby budującej drewutnię równie istotny jest fakt, że drewno jest łatwe w obróbce. Możemy je bez większych problemów dociąć do pożądanych kształtów, nawet jeśli mamy do dyspozycji tylko najprostszą piłę ręczną. Łączenie poszczególnych desek ze szkieletem konstrukcji także nie jest kłopotliwe. Można użyć do tego gwoździ i młotka, wkrętów do drewna lub kątowników, które doskonale sprawdzają się w narożnikach. Drewno jest łatwo dostępne i często nawet nie trzeba go kupować, gdyż można odzyskać surowiec z różnych niepotrzebnych już przedmiotów czy budowli.

Drewno – wady

Najpoważniejszą wadą drewna jest fakt, że wymaga ono odpowiedniej impregnacji. Jeśli drewutnia nie zostanie od razu pokryta warstwą dobrego środka impregnującego, to w krótkim czasie utraci swoje walory wizualne i będzie po prostu niszczała. Wszystkie konstrukcje wykonane z drewna należy systematycznie poddawać konserwacji, minimum co 2-3 lata. Profesjonalne preparaty ochronne skutecznie zabezpieczają drewno przed wilgocią, szkodnikami czy silnymi promieniami słońca.

2. Drewutnia metalowa

Możliwa jest także budowa wiaty do przechowywania drewna kominkowego przy wykorzystaniu metalu. W takim przypadku szkielet konstrukcji najczęściej wykonuje się z rur lub profili stalowych, a podłogę i ściany składziku z arkuszy blachy trapezowej bądź falistej.

Mała, metalowa drewutnia

Mała, metalowa drewutnia

Metal – zalety

Metalowe drewutnie są bardzo trwałe i odporne na uszkodzenia mechaniczne. Metal jest mniej podatny na złamania czy pęknięcia w porównaniu do drewna, nie butwieje z upływem czasu i nie zagrażają mu szkodniki. Jest odporny na działanie opadów atmosferycznych, a promienie słoneczne nie powodują jego blaknięcia. Metalowa drewutnia, jeśli została dobrze zabezpieczona przed korozją, może wytrzymać wiele lat bez konieczności przeprowadzania napraw czy malowania, podczas gdy drewno wymaga regularnej impregnacji. Wykonane z metalu konstrukcje ogrodowe są też cenione za swój nowoczesny wygląd. Możemy znaleźć nawet wiele modeli domków ogrodowych z drewutnią.

Metal – wady

Stworzenie metalowej drewutni jest zdecydowanie trudniejsze niż wzniesienie konstrukcji z drewna. Wymaga to pewnych umiejętności oraz odpowiednich narzędzi. Przyda się m.in. spawarka (do łączenia elementów metalowych), wiertarka, szlifierka kątowa, piła do metalu oraz ewentualnie narzędzia do cięcia i wygładzania krawędzi.

Po drugie, metal jest podatny na korozję, więc drewutnia będzie wymagała używania wyłącznie elementów zabezpieczonych przed korozją, przykładowo stali nierdzewnej lub stali ocynkowanej. Można też pomalować całą konstrukcję specjalną farbą ochronną.

Metal nie przepuszcza powietrza, więc konieczne jest wykonanie specjalnych otworów wentylacyjnych, aby zapewnić odpowiedni obieg powietrza w drewutni. W przeciwnym razie przechowywane w niej drewno opałowe byłoby narażone na wilgotnienie i rozwój pleśni.

Metalowe konstrukcje bardzo mocno się nagrzewają. To nie są korzystne warunki do przechowywania drewna kominkowego. Wysoka temperatura wewnątrz drewutni może przyspieszyć naturalne procesy rozkładu drewna.

Budowa metalowej drewutni z reguły oznacza wyższy koszt w porównaniu choćby do konstrukcji wykonanych z drewna. Materiały i narzędzia do obróbki metalu są zazwyczaj kosztowne, więc jeśli dopiero zamierzamy je kupić, to budowa takiej drewutni może się okazać nieopłacalna, już lepiej nabyć gotowy model. Inaczej sprawa przedstawia się, gdy już posiadamy wszystkie niezbędne narzędzia, a za surowiec do budowy posłużą nam odpady metalowe.

Murowana drewutnia to najtrwalsza opcja na budowę drewutni

Murowana drewutnia to najtrwalsza opcja na budowę drewutni

3. Drewutnia murowana

Konstrukcja drewutni może zostać wymurowana, na przykład z cegieł, kamienia naturalnego czy pustaków, które pozostały nam po budowie domu.

Murowana drewutnia – zalety

Murowana drewutnia jest trwała i może zapewniać lepszą ochronę drewna przed opadami atmosferycznymi, w porównaniu do konstrukcji drewnianych. Zapewnia również znacznie lepszą izolację termiczną niż metalowa drewutnia. Konstrukcje takie mogą wyglądać bardzo estetycznie, zwłaszcza gdy jako budulca użyjemy dekoracyjnego kamienia. Świetnie prezentują się drewutnie murowane, które wizualnie korespondują z innymi murowanymi elementami architektury ogrodowej, przykładowo obrzeżami klombów, murkami czy podmurówką ogrodzenia.

Murowana drewutnia – wady

Wadą murowanej drewutni z pewnością będzie wysoki koszt, jeśli specjalnie kupujemy materiały. Wymurowanie budowli będzie też zdecydowanie bardziej czasochłonne niż na przykład zbicie prostej konstrukcji z drewnianych palet. Jeśli potrzebujemy drewutni jak najszybciej, to murowana nie będzie najlepszym wyborem.

Nie każdy poradzi sobie z wymurowaniem takiej konstrukcji, bo konieczna jest znajomość sztuki budowlanej przynajmniej w minimalnym stopniu. Jeśli zatrudnimy do budowy fachowca, to musimy wziąć pod uwagę dość wysokie koszty robocizny.

Kolejną wadą jest fakt, że murowana drewutnia potrzebuje solidnych fundamentów, co może dodatkowo podnieść koszty budowy. Trwałość konstrukcji może być postrzegana także jako wada, bo wiąże się z mniejszą elastycznością pod względem ewentualnych zmian w przyszłości. W razie potrzeby rozbudowy, zmiany przeznaczenia budowli czy przeniesienia jej w inne miejsce, napotkamy spore trudności (lub będziemy musieli ponieść znaczne wydatki).

4. Tworzywa sztuczne jako budulec drewutni

Tworzywa sztuczne, takie jak panele PCV czy poliwęglan, mogą posłużyć do budowy drewutni na drewno, choć nie jest to popularne rozwiązanie. Można z nich wykonać zarówno zadaszenie, jak i ściany drewutni, a nawet podłogę.

Tworzywa sztuczne – zalety

Tworzywa sztuczne są lekkie, co ułatwia transport i montaż drewutni. Wykazują wysoki poziom odporności na wilgoć, nie korodują ani nie butwieją, nie zagrażają im również szkodniki. Niektóre z nich są bardzo wytrzymałe.

W przeciwieństwie do drewna, tworzywa sztuczne nie wymagają regularnego malowania ani impregnacji, co zmniejsza koszty eksploatacji. Tworzywa sztuczne mogą być produkowane w różnych kolorach i wzorach, co pozwala na dopasowanie do estetyki ogrodu czy działki. Możemy wybrać materiały przezroczyste lub zupełnie nieprzejrzyste.

Domek ogrodowy z drewutnią

Domek ogrodowy z drewutnią

Tworzywa sztuczne – wady

Drewutnia wykonana z tworzyw sztucznych będzie wymagała dodatkowej wentylacji, aby drewno opałowe nie wilgotniało. Weźmy też pod uwagę, że tańsze materiały mogą być podatne na zarysowania czy pęknięcia, natomiast te dobrej jakości bywają dosyć kosztowne.

Samodzielna budowa wiaty z tworzyw sztucznych też nie jest łatwa. PVC, poliwęglan, plastikowe panele i inne podobne materiały są trudniejsze do cięcia i wiercenia w porównaniu do drewna. Często wymagają specjalistycznych narzędzi, takich jak piła do plastiku, wiertarka z odpowiednimi wiertłami lub specjalne wkręty do plastiku. Tworzywa sztuczne są dostępne w formie gotowych paneli, ale ich montaż często wymaga większej precyzji, aby dobrze dopasować elementy, zwłaszcza jeśli panele muszą być łączone lub uszczelniane.

Chociaż tworzywa sztuczne mogą wyglądać dobrze, nie zawsze wpisują się w naturalny charakter ogrodu, szczególnie w porównaniu do tradycyjnych drewutni z drewna, które lepiej komponują się z otoczeniem. Kontrowersyjną kwestią pozostaje wpływ takich materiałów na środowisko naturalne. Wprawdzie niektóre tworzywa sztuczne są produkowane z materiałów recyklingowych, jednak ogólnie rzecz biorąc, produkcja i późniejsza utylizacja tworzyw sztucznych to procesy mające negatywny wpływ na środowisko.

5. Drewutnia z siatki ogrodzeniowej

Do wykonania ścian drewutni na drewno opałowe może posłużyć siatka ogrodzeniowa. Taki ogrodowy stojak na drewno dość nietypowe i mało praktyczne rozwiązanie, więc mało kto się na nie decyduje. Przechowywane drewno do kominka bez wątpienia będzie miało zapewnioną cyrkulację powietrza, która zapobiega jego gniciu, ale problematyczna jest kwestia ochrony opału przed zacinającym deszczem czy nawiewaniem śniegu.

Częściowym rozwiązaniem może się okazać jak najdalsze wysunięcie krawędzi dachu na zewnątrz. Korzystne będzie też wybudowanie takiej drewutni tuż przy ścianie budynku (a najlepiej przy dwóch ścianach), aby drewno do kominka przynajmniej z jednej strony było chronione przed opadami. Dobrym pomysłem jest układanie drewna w takiej drewutni w pewnej odległości od ścian wykonanych z siatki i nakrywanie go w celu zabezpieczenia przed opadami.

Siatka ogrodzeniowa – zalety

Projekt drewutni, której ściany wykonane będą z siatki ogrodzeniowej lub metalowych kratownic, z pewnością wyróżni doskonała wentylacja. Siatka ogrodzeniowa jest lekka i łatwa do transportu oraz montażu, co ułatwia szybkie zbudowanie drewutni. Wystarczy przymocować ją do przygotowanej wcześniej drewnianej lub metalowej ramy konstrukcji. Co więcej, siatka ogrodzeniowa jest powszechnie dostępna i stosunkowo tania, co może obniżyć koszty budowy.

Siatka ogrodzeniowa – wady

Największą wadą takiej drewutni jest wspomniany już brak ochrony drewna opałowego przed niszczycielskimi czynnikami atmosferycznymi. Siatka ogrodzeniowa zupełnie nie nadaje się na dach, który i tak trzeba będzie pokryć jakimś innym materiałem.

Co więcej, siatka nie jest tak trwała jak drewno czy metal. Łatwo ulega uszkodzeniom mechanicznym, a jeśli nie została dobrze zabezpieczona przed korozją, to jej ogólny wygląd może się pogarszać pod wpływem warunków atmosferycznych. Siatka czy kratownica wyglądają mało estetycznie, co może zrujnować nam aranżację ogrodu.

Konstrukcja drewutni w trakcie składania

Konstrukcja drewutni w trakcie składania

Czy drewutnia powinna mieć podłogę?

Warto szczególnie zadbać o odpowiednie podłoże dla drewutni. Drewno do kominka nie powinno być układane bezpośrednio na ziemi, aby uniknąć wilgoci i ryzyka pojawienia się pleśni. W wielu przypadkach podłoga drewutni może być wykonana z tego samego materiału, co jej ściany, ale jeszcze lepszym rozwiązaniem jest zastosowanie fundamentów i wylanie betonowej posadzki. Dodatkowo, warto zadbać o stabilność całej konstrukcji, zabetonowując słupy nośne w gruncie.

Dla osób, które nie chcą samodzielnie wylewać betonu, świetną opcją mogą się okazać gotowe, betonowe bloczki fundamentowe. Układa się je w rzędach, tak by wypełniły przygotowany wcześniej obrys konstrukcji. Jeśli nie chcemy wykonywać fundamentów betonowych, to zadbajmy przynajmniej o to, by podłoże drewutni znajdowało się nieco powyżej poziomu gruntu, co zapobiega zamakaniu drewna przeznaczonego do kominka czy pieca. W drewutni wykonanej z drewna wystarczy poprzybijać deski w poprzek legarów, pozostawiając pomiędzy nimi niewielkie odstępy dla lepszej wentylacji.

Z czego wykonać dach drewutni?

Zadaszenie drewutni w większości przypadków może być wykonane z tego samego materiału, co ściany boczne, jednak możemy sięgnąć także po różne rodzaje standardowych pokryć dachowych. Jeśli na przykład pozostała Ci blachodachówka po budowie domu, to jej montaż na dachu drewutni będzie świetnym pomysłem. Inne popularne materiały na zadaszenie to:

  • Arkusze blachy falistej;
  • Poliwęglan;
  • Gont bitumiczny lub drewniany;
  • Papa dachowa;
  • Płyta OSB.

Projektując dach drewutni, należy pamiętać o uwzględnieniu odpowiedniego spadku. Zazwyczaj wystarczy niewielka pochyłość, by skutecznie odprowadzać wodę deszczową. Spadzisty dach zapobiega także gromadzeniu się śniegu, którego ciężar mógłby uszkodzić konstrukcję. Najłatwiejszy do wykonania będzie dach jednospadowy. Wystarczy, by jedna ze ścian równoległych była nieco wyższa. Ściany prostopadłe należy natomiast przyciąć w górnej części pod odpowiednim kątem, aby uniknąć szczeliny między nimi a dachem.

Samodzielna budowa wiaty na drewno opałowe

Porównując różne materiały, łatwo można dojść do wniosku, że składzik do przechowywania drewna najlepiej wykonać z drewna. Jeśli nie mamy gotowych desek, możemy je pozyskać np. ze starych palet lub nawet wykorzystać całe palety. Niezależnie od wybranego przez nas budulca, pierwszym etapem budowy drewutni zawsze powinno być dokładne zaprojektowanie konstrukcji, wybranie odpowiedniego miejsca w ogrodzie oraz przygotowanie podłoża. Kolejne etapy opiszemy na przykładzie drewutni z palet.

Konstrukcja będzie wymagała solidnych podpór, dlatego jej wznoszenie warto zacząć od montażu słupów nośnych – po jednym w każdym rogu. Najlepiej sprawdzą się słupy o przekroju kwadratowym (krawędziaki), do których łatwo przybijemy deski pozyskane z palet. Przy większych konstrukcjach konieczne będą jeszcze dodatkowe wsporniki na połowie długości ścian drewutni, natomiast przy mniejszych powinny wystarczyć cztery główne słupy.

Jeśli drewutnia ma przylegać do ściany domu, to mamy ułatwione zadanie, bo będziemy potrzebować mniejszej ilości desek i drewnianych słupów. Na dole i na górze konstrukcji muszą się znaleźć solidne belki poprzeczne. Razem z słupami nośnymi stworzą one ramy, do których przybijemy deski, aby utworzyć ściany naszego składziku do przechowywania drewna.

Montaż dachu będzie się różnił w zależności od wybranego surowca. Ostatnim etapem budowy powinno być dokładne impregnowanie drewutni z desek, dzięki czemu zyska ona odporność na różne niszczycielskie czynniki obecne w ogrodzie. Aby przyspieszyć i ułatwić sobie aplikację środka impregnującego, możemy wykorzystać pistolet do malowania natryskowego. Wszystkie metalowe łączniki użyte do łączenia ze sobą elementów konstrukcji powinny być nierdzewne.

Drewutnia na drewno opałowe – jak i z czego ją zrobić? Podsumowanie

Jeśli chcemy samodzielnie wykonać drewutnię od podstaw, to najlepiej wykorzystać do tego drewno. Deski można pozyskać z niepotrzebnych europalet lub nawet wykorzystać palety w całości. Dla większości osób najtrudniejszym etapem budowy jest przygotowanie fundamentów i betonowej posadzki. Jeśli to nas przerasta, możemy po prostu zadbać o to, by drewutnia była wyniesiona nieco ponad ziemię. Jej podłożem będą wówczas deski. Należy dobrze przemyśleć konstrukcję dachu, który musi być wodoszczelny i zaprojektowany ze spadkiem.

Drewutnię można też wykonać z innych surowców – metalu, kamienia, cegieł, pustaków, różnych tworzyw sztucznych, a nawet z siatki ogrodzeniowej. Każdy z tych materiałów ma jednak poważne wady lub jest trudny do samodzielnej obróbki. Dla wszystkich, którzy nie czują się na siłach, by samodzielnie wykonać drewutnię, najlepszą opcją będzie zakup gotowej konstrukcji.