Altana ogrodowa zabudowana a otwarta – porównanie

Czym się różni altana ogrodowa zabudowana od altany otwartej? Z jakich powstają materiałów i o czym trzeba wiedzieć, planując budowę takich obiektów w swoim ogrodzie lub na działce? Przekonaj się!

Zabudowana czy otwarta altana?

Altany ogrodowe

Altana ogrodowa jest świetnym miejscem do odpoczynku na świeżym powietrzu, do rozpalania grilla, a także do przechowywania potrzebnych w ogrodzie przedmiotów, jak zabawki ogrodowe, narzędzia czy też meble. Bez względu na to, jaką altanę ogrodową wybierzemy, z pewnością podniesie ona znacznie komfort użytkowania ogrodu, a przy tym będziemy mieli na swojej działce obiekt budowlany o wyjątkowo dużych walorach estetycznych. W altanie zyskujemy schronienie przed palącym słońcem, przed deszczem i przed wiatrem (w przypadku altan zabudowanych), jest to jednak przede wszystkim konstrukcja, która służy do wspólnych spotkań i doskonałego relaksu, podczas którego jesteśmy otoczeni zielenią, a jednocześnie osłonięci przed wzrokiem niepożądanych osób z zewnątrz.

Czym jest altana ogrodowa według prawa budowlanego? Chociaż w przepisach nie znajdziemy dokładnej definicji, jej opis znajdziemy w regulaminie Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców. Istnieje w nim zapis, z którego wynika, że altana ogrodowa to wolnostojący budynek rekreacyjno-wypoczynkowy lub też inna konstrukcja budowlana pełniąca taką rolę, która jest położona na terenie działki. Regulamin podaje też, że altana ogrodowa powinna być funkcjonalna, a jej wygląd musi być estetyczny. Budowla ta nie może mieć wysokości większej niż 5 metrów przy dachu stromym i większej niż 4 metry w przypadku dachu płaskiego. Zobaczmy teraz, czym różni się altana ogrodowa otwarta od altany ogrodowej zabudowanej.

Altana ogrodowa otwarta a zabudowana

Altana ogrodowa otwarta to konstrukcja zawierająca podpory w rogach. Zwykle wiesza się na nich zasłony, które tworzą klimatyczny zakątek, a przy tym chronią przed słońcem i niepożądanym wzrokiem. Minimalistyczne, otwarte altany mogą mieć jedno- lub dwustronne przeszklenia. Piękną wersję otwartej altany stanowi również model z dachem kopertowym. Altany ogrodowe półotwarte, na przykład otoczone niskimi ściankami w formie kratek, to doskonały sposób na wyeksponowanie roślin pnących, które nadadzą dodatkowego uroku całej altanie. Niewielkie, otwarte altanki ogrodowe o lekkiej konstrukcji, mogą być budowane bez pozwolenia i bez zgłoszenia. Zasada ta dotyczy obiektów bez zabudowanych ścian i bez fundamentów. Zawsze jednak warto wybrać się ze swoim projektem do urzędu, by upewnić się co do tego, czy budowa altany nie zostanie potraktowana jak samowola budowlana.

Altana ogrodowa otwarta może mieć różne kształty. Wyróżniamy:

  • Altanki czterokątne. Modele utworzone na planie kwadratu lub prostokąta spotyka się najczęściej w naszych ogrodach, ponieważ są stosunkowo łatwe w budowie, a przy tym bezproblemowo przygotowuje się do nich utwardzone podłoże.
  • Altanki wielokątne. Znajdziemy tu modele pięcio-, sześcio- i ośmiokątne, które sprzyjają biesiadom przy okrągłym stole lub wokół paleniska ustawionego w centralnej części altany.
Zabudowana altana ogrodowa

Zabudowana altana ogrodowa zapewnia więcej prywatności

Co wyróżnia altany zabudowane? Jak sama nazwa wskazuje, otwarta przestrzeń będzie tu zabudowana ścianami, zwykle o ażurowymi, dzięki czemu obiekt pozostaje przewiewny, ale w większym stopniu chroni przed działaniem czynników atmosferycznych. Jeśli zależy nam na altanie, która zimą będzie służyć jako miejsce do przechowywania mebli na taras czy też narzędzi albo sprzętów sportowych, wybierzemy model zamykany na drzwi, z pełnymi ścianami. Co jeszcze warto wiedzieć, jeśli planujemy wdrożyć w życie projekt altany zabudowanej?

  • Altany zamknięte z desek sprawdzą się w funkcji komórki na przechowywanie, jednak zasłonią nam zieleń, dlatego często stosuje się inne rozwiązania.
  • Ściany w altanach zabudowanych mogą być wykonane z paneli osłonowych z ażurowymi wstawkami, z kratownic, mat wiklinowych, mat trzcinowych, a nawet płotów sztachetowych (do pewnej wysokości), które dodają konstrukcji lekkości.
  • Do budowania ścianek w altanach zamkniętych stosuje się także płoty osłonowe i panele żaluzjowe.
  • Projekt altany może uwzględniać obecność tylko jednej ściany lub dwóch ścian, co zapewnia swobodny dostęp do wnętrza altany z pozostałych stron.
  • Niektóre projekty altanek ogrodowych uwzględniają obecność przeszkleń. Mogą mieć one formę wysokich okien wypełniających znaczną część wybranych przegród lub zawierać efektowne szprosy.
Altana otwarta

Altana otwarta nie ogranicza widocznego krajobrazu

Rodzaje altan ogrodowych – materiały

Zarówno altanki ogrodowe otwarte, jak i zabudowane, mogą być drewniane, murowane lub metalowe. Należy tu podkreślić, że altana ogrodowa to obiekt narażony przez cały czas na działanie czynników atmosferycznych, dlatego warto bardzo starannie wybrać materiał, z którego będzie wykonany nasz model. Największą popularnością cieszą się nieprzerwanie altanki drewniane, które doskonale wpisują się w każdą aranżację ogrodu, a przy tym są miłe dla oka. Drewno to naturalny materiał, który pięknie komponuje się z zielenią ogrodu. Odpowiednio zaimpregnowana, drewniana altana ogrodowa może posłużyć nam wiele lat w niezmienionym stanie. Co więcej, możemy dowolnie zmieniać jej kolor, stosując odpowiednie oleje, bejce, lakiery i farby.

Trwałym i odpornym materiałem jest też metal, z którego również wykonuje się altanki ogrodowe. Zawierają one stelaż, do którego zwykle dołączone są mocowania materiałowych daszków, zasłon i moskitier. Metalowe altany mają lekką konstrukcję, którą z łatwością dopasujemy do ogrodu, dobierając do niej odpowiednie tkaniny. Metal, w przeciwieństwie do drewna, szybko się nagrzewa, a ponadto wymaga ochrony przed korozją. Elementy wykonane z materiału mogą ulec zniszczeniu na przykład pod wpływem deszczu lub silnego wiatru. Altana ogrodowa murowana to z pewnością najbardziej solidna konstrukcja spośród wszystkich modeli, zarówno otwartych, jak i zabudowanych. Oczywiście, planując budowę altany murowanej, musimy się liczyć z tym, że zajmie nam ona więcej czasu, niż w przypadku innych modeli wykonanych z innych materiałów. Będzie też bardziej kosztowna. Dach w altanach ogrodowych może być pokryty:

  • Gontem bitumicznym, który jest wytrzymały, stosunkowo tani i łatwy w montażu,
  • Dachówką ceramiczną lub dachówką betonową, które są ciężkie, dlatego wymagają zwiększonej nośności połaci dachu,
  • Poliwęglanem, czyli przezroczystymi płytami zapewniającymi piękny widok, ale jednocześnie trudnymi do utrzymania w czystości,
  • Blachą, która choć jest tania, to jednak szybko się nagrzewa.

Formalności przed rozpoczęciem budowy altany ogrodowej

Jeśli planujemy wyposażyć nasz ogród w altanę, musimy najpierw zadbać o wszelkie formalności, które należy wykonać jeszcze przed rozpoczęciem budowy. Jaka altana ogrodowa wymaga pozwolenia? Największe znaczenie będzie tu miała zajmowana przez nią powierzchnia. Pozwolenie na budowę jest konieczne, jeśli powierzchnia naszego obiektu przekracza 35 m². Jeśli jest ona mniejsza, wystarczy złożyć zgłoszenie. Zarówno wniosek o pozwolenie, jak i zgłoszenie, należy złożyć w odpowiednim starostwie powiatowym właściwym ze względu na miejsce położenia naszej działki. W tym miejscu warto dodać, że w przypadku budowy altany ogrodowej na terenie Rodzinnych Ogrodów Działkowych nie ma konieczności składania żadnego z powyższych dokumentów, należy jednak o planowanej budowie powiadomić w formie pisemnej zarząd ROD.

Wracamy jednak do altan budowanych na terenie poza ROD. Druki pobieramy w urzędzie i wypełniamy według wzoru, w którym zwykle potrzebne będzie uzupełnienie następujących danych:

  • Imię, nazwisko oraz dane teleadresowe,
  • Dane instytucji, do której kierowany jest wniosek lub zgłoszenie,
  • Nazwa wniosku,
  • Rodzaj inwestycji, jakiej chcemy się podjąć,
  • Adres i numer naszej działki,
  • Planowany termin rozpoczęcia budowy altany ogrodowej.

Wypełnione druki należy własnoręcznie podpisać. Konieczne też będzie załączenie innych dokumentów, wśród których najczęściej wymagane to:

  • Oświadczenie o tytule prawnym do dysponowania daną nieruchomością,
  • Rysunki i szkice altanki,
  • Inne pozwolenia i opinie, jeśli istnieje taka potrzeba.
Altana z zasłonami

Altana z zasłonami będzie kompromisem pomiędzy modelem otwartym i zamkniętym

Budowa altany ogrodowej otwartej i zabudowanej – odległość od sąsiadującej działki

Budując altanę ogrodową, musimy wziąć pod uwagę również otoczenie naszej konstrukcji. W jakiej odległości od granicy działki można ją postawić? Duże znaczenie będzie tu miał rodzaj altany (otwarta, zabudowana). Jeśli mamy zamiar postawić altankę o lekkiej konstrukcji, otwartą i bez fundamentów, może ona stanąć w dowolnej odległości od granicy z inną działką. Prawo budowlane mówi, iż właściciel działki nie może zakłócać sąsiadom możliwości spokojnego korzystania z ich przestrzeni do wypoczynku. Zbyt bliskie ustawienie altany względem ogrodzenia może tę możliwość zakłócić, dlatego stworzono tu dość precyzyjne zasady. Altana ogrodowa powinna stanąć od ogrodzenia co najmniej w odległości:

  • 1,5 m, o ile na sąsiedniej działce znajduje się budowla w podobnej odległości od granicy,
  • 3 m, jeżeli ściana znajdująca się od strony granicy działki nie jest zamknięta i nie ma wejścia,
  • 4 m, jeżeli ściana znajdująca się od strony granicy działki ma okna lub wejście.

Nieco innymi prawami rządzi się budowa altany ogrodowej na terenie Rodzinnych Ogrodów Działkowych. Tutaj nie mamy rozgraniczenia co do rodzaju altany ogrodowej. Powinna ona stanąć w odległości minimum 3 m od ogrodzenia. Warto w tym miejscu również dodać kilka słów na temat budowania altanki na terenie działki rolnej. O ile obiekt taki możemy bez większych problemów postawić na działce ROD lub też w ogrodzie, o tyle w przypadku działki rolnej nie będzie to już tak proste. Zanim do tego przystąpimy, musimy postarać się o wyłączenie takiej działki spod produkcji rolnej i dopiero po pozytywnym rozpatrzeniu naszego wniosku zgłosić się o pozwolenie na budowę altany. Konieczne formalności nie tylko wydłużą czas, w którym możemy zakończyć naszą inwestycję, ale też mogą nieść za sobą dodatkowe koszty.

O czym jeszcze warto wiedzieć, planując budowę altany ogrodowej?

Budowa altany otwartej lub zabudowanej bez uprzedniego dopełnienia wymaganych formalności może skutkować uznaniem naszego obiektu za samowolę budowlaną. Co więcej, za samowolę budowlaną może zostać uznane nawet samo rozpoczęcie prac budowlanych bez wymaganych pozwoleń, a także rozpoczęcie prac budowlanych pomimo braku zgody odpowiedniego organu. Podobnych formalności musimy dopełnić również, planując budowę budynków gospodarczych, takich jak domek na narzędzia czy szopa. W ostateczności samowola budowlana może skończyć się nakazem usunięcia naszego obiektu. Można jednak niekiedy odwołać się do możliwości uznania tak zwanej amnestii budowlanej, czyli legalizacji budowy danego obiektu. Jej uzyskanie jest jednak możliwe tylko wtedy, gdy dana budowla jest użytkowana przez co najmniej 20 lat i sporządzono dla niej geodezyjną inwentaryzację powykonawczą oraz ekspertyzę techniczną.

Co jest bardziej korzystne: samodzielna budowa altany, czy też zakupienie gotowego obiektu wraz z usługą jego montażu? W przypadku altan otwartych zarówno projekt, jak i wykonanie i wykończenie nie będą stanowić dużego wyzwania dla osoby, która ma pewne doświadczenie w budowaniu takich konstrukcji, nic nie stoi więc na przeszkodzie, by wykonać je samemu. Trzeba jednak pamiętać, że bardziej skomplikowane budowle, zabudowane, stojące na fundamentach, wymagają już większej wprawy, a także fachowej wiedzy. Co więcej, niosą one za sobą konieczność wykonania projektu (choćby najprostszego), który będzie uwzględniał kształt, metraż, lokalizację oraz materiały potrzebne do budowy. W przypadku, gdy planujemy większą altanę, na pewno warto zadbać o to, by zarówno projekt, jak i wykonanie, zapewniły 100% bezpieczeństwo, dlatego lepiej zlecić jej budowę fachowcom.