Ile od granicy działki można postawić domek narzędziowy?

Istnieje wiele kwestii, które musisz wziąć pod uwagę przy sytuując domki ogrodowe – odległość od granicy działki jest jedną z najważniejszych. W tym artykule postaramy się rozwiać wszelkie wątpliwości z tym związane. Odpowiemy również na pytanie, czy domki narzędziowe wymagają zgłoszenia do organu administracji architektoniczno-budowlanej, czy też konieczne jest uzyskanie pozwolenia na budowę.

domek gospodarczy z tworzywa

Jakie odległości od granicy działki obowiązują dla domku narzędziowego?

Domek narzędziowy to niewielki obiekt, który pełni podobne funkcje jak tradycyjna szopa, a więc służy głównie do przechowywania narzędzi czy sprzętu ogrodniczego. Z tego powodu jest świetnym rozwiązaniem dla amatorów ogrodnictwa i osób związanych z produkcją rolną. Zgodnie z prawem budowlanym taki domek ogrodowy może zostać uznany za budynek, a konkretnie budynek gospodarczy. W związku z tym podlega pewnym regulacjom prawnym.

Wytyczne dotyczące minimalnej odległości domku narzędziowego od granicy działki znajdziemy głównie w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. W § 12 ust. 1 tego rozporządzenia znajdziemy informację, że:

,,Jeżeli z przepisów § 13, § 19, § 23, § 36, § 40, § 60 i § 271-273 lub przepisów odrębnych określających dopuszczalne odległości niektórych budowli od budynków nie wynikają inne wymagania, budynek na działce budowlanej należy sytuować w odległości od granicy tej działki nie mniejszej niż:

  • 4 m – w przypadku budynku zwróconego ścianą z oknami lub drzwiami w stronę tej granicy;
  • 3 m – w przypadku budynku zwróconego ścianą bez okien lub drzwi w stronę tej granicy;
  • 5 m – w przypadku budynku mieszkalnego wielorodzinnego o wysokości ponad 4 kondygnacji nadziemnych, zwróconego ścianą z oknami lub drzwiami w stronę tej granicy;
  • 5 m – w przypadku budynku mieszkalnego wielorodzinnego o wysokości ponad 4 kondygnacji nadziemnych, zwróconego ścianą bez okien lub drzwi w stronę tej granicy”.

Do domków narzędziowych znajdą zastosowanie punkty 1 i 2 tego przepisu. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w ust. 2 § 12 dodaje ponadto, że:

,,W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 4, dopuszcza się sytuowanie budynku w odległości nie mniejszej niż 1,5 m od granicy lub bezpośrednio przy tej granicy, jeżeli miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje taką możliwość

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w ust. 2 § 12

W rozporządzeniu Ministra Infrastruktury, a konkretnie w dalszych ustępach § 12, można znaleźć szczegółowe informacje dotyczące odległości od granicy działki, jeśli budynek ma okna dachowe lub wystające elementy zewnętrzne (np. gzymsy, okapy, balkony, schody). Te przepisy rzadko znajdują zastosowanie w przypadku domków narzędziowych, szop i innych małych obiektów gospodarczych, ale warto o nich wiedzieć. Wymieniono również pewne specyficzne sytuacje, takie jak sąsiedztwo budynku gospodarczego z obiektem użyteczności publicznej.

Często konieczne jest specjalnie podłoże pod domek narzędziowy, warto więc przemyśleć ustawienie przed rozpoczęciem prac. Zobacz nasz poradnik, jak tanio zbudować domek ogrodowy?

Infografika - odległość domku od granicy działki

Kiedy domek narzędziowy można postawić bezpośrednio przy granicy działki?

Zgodnie z ust. 3 § 12 Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie:

,,Dopuszcza się, uwzględniając przepisy odrębne oraz przepisy § 13, § 19, § 23, § 36, § 40, § 60 i § 271-273, sytuowanie budynku bezpośrednio przy granicy działki budowlanej, jeżeli będzie on przylegał całą długością swojej ściany do ściany budynku istniejącego na sąsiedniej działce oraz jego wysokość będzie zgodna z obowiązującym na danym terenie miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu“.

Ustęp 4 § 12 tego rozporządzenia również odnosi się do sytuacji, kiedy dopuszczalne jest wzniesienie budynku bezpośrednio przy granicy nieruchomości gruntowej. Przepis ten dotyczy m.in. zabudowy zagrodowej, czyli zespołu budynków wzniesionego w ramach istniejącej działki siedliskowej, w skład którego wchodzi dom mieszkalny i budynki gospodarskie/inwentarskie:

,,W zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej, uwzględniając przepisy odrębne oraz przepisy § 13, 19, 23, 36, 40, 60 i 271–273, dopuszcza się:

  • budowę budynku ścianą bez okien i drzwi bezpośrednio przy granicy działki budowlanej lub w odległości mniejszej niż określona w ust. 1 pkt 2, lecz nie mniejszej niż 1,5 m, na działce budowlanej o szerokości 16 m lub mniejszej;
  • nadbudowę budynku istniejącego, usytuowanego w odległości mniejszej niż określona w ust. 1 od granicy tej działki budowlanej, o nie więcej niż jedną kondygnację, przy czym w nadbudowanej ścianie, zlokalizowanej w odległości mniejszej niż 4 m od granicy, nie może być okien i drzwi;
  • budowę budynku gospodarczego lub garażu o długości nie większej niż 6,5 m i wysokości nie większej niż 3 m bezpośrednio przy granicy działki budowlanej lub w odległości nie mniejszej niż 1,5 m ścianą bez okien i drzwi”.
Domek z tworzywa na działce

Powierzchnia zabudowy domku narzędziowego a odległość od granicy działki

Kiedy chcesz postawić domek narzędziowy, odległość od granicy działki jest niezwykle ważna, jednak przepisy prawa budowlanego odnoszą się również do powierzchni zabudowy takiego obiektu budowlanego.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 14 nie ma konieczności uzyskania pozwolenia na budowę, jednak konieczne jest zgłoszenie domku narzędziowego do odpowiedniego urzędu w przypadku m.in. parterowych budynków gospodarczych, o powierzchni zabudowy do 35 metrów kwadratowych, przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m kw. powierzchni działki.

Konsekwencje prawne za ustawienie domku ogrodowego za blisko granicy działki

W przeszłości niezachowanie odpowiedniej odległości budynku od granicy działki mogło mieć naprawdę poważne konsekwencje. Artykuł 90 Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane przewidywał możliwość ukarania za samowolę budowlaną karą grzywny, ograniczenia wolności, a nawet pozbawienia wolności do lat 2.

Jednakże zgodnie z nowelizacją prawa budowlanego z 13 lutego 2020 r. (wejście w życie 19 września 2020 r.) art. 90 uchylono, a samowola budowlana zmieniła się z przestępstwa w wykroczenie. Zgodnie z aktualnym brzmieniem art 93 pkt 13 prawa budowlanego za zachowanie niewłaściwej odległości budynku (w tym domku narzędziowego) od granicy nieruchomości gruntowej grozi wyłącznie kara grzywny.

Nieodpowiednia odległość szopy od granicy działki może też skutkować sankcjami administracyjnymi, takimi jak:

  • Decyzja o nakazie rozbiórki, wydana przez organ nadzoru budowlanego.
  • Opłata legalizacyjna – jeśli przy wznoszeniu domku ogrodowego drewnianego odległość od granicy działki nie została zachowana, to można zalegalizować taką samowolę pod warunkiem złożenia wniosku i wniesienia odpowiedniej opłaty.
  • Kolejne grzywny – jeśli ktoś uparcie nie stosuje się do obowiązujących przepisów w zakresie tego, ile od granicy działki można postawić domek na narzędzia, i ignoruje dotychczasowe sankcje, może zostać ukarany kolejnymi grzywnami o podwyższonej stawce.

Najczęstsze błędy przy usytuowaniu domku narzędziowego względem granicy działki

  1. Usytuowanie domku narzędziowego przy granicy działki bez zachowania minimalnych odległości.
  2. Przeprowadzenie robót budowlanych bez pozwolenia na budowę, mimo powierzchni domku większej niż 35 m kw.
  3. Przystąpienie do prac budowlanych bez sprawdzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP) – może być w nim zawarty zakaz zabudowy lub inne zasady zachowania minimalnych odległości.
  4. Nieuwzględnienie lokalnych przepisów szczególnych, np. o ochronie środowiska czy ochronie konserwatorskiej.

Domek narzędziowy – ile od granicy działki można go postawić? Podsumowanie

Planując budowę domku narzędziowego na swojej działce, musimy pamiętać, by zrobić to zgodnie z aktualnymi przepisami prawa budowlanego. Poniżej zamieszczamy tabelę z czytelnym podsumowaniem.

Domek na narzędzia – ile od granicy działki?

Lp.SytuacjaMinimalna odległość od granicy działkiWarunki dodatkowe / UwagiPodstawa prawna
1Ściana z oknami lub drzwiami zwrócona w stronę granicy nieruchomości gruntowej4 mStandardowa zasada§ 12 ust. 1 pkt 1
2Ściana bez okien i drzwi zwrócona w stronę granicy3 mStandardowa zasada§ 12 ust. 1 pkt 2
3Jak w punkcie 2, ale MPZP na to pozwala1,5 m lub 0 m (przy samej granicy)Musi to wynikać z MPZP§ 12 ust. 2
4Domek przylega do budynku na sąsiedniej działce (ściana w ścianę)0 m (przy granicy)Wysokość zgodna z MPZP lub WZ (decyzją o warunkach zabudowy)§ 12 ust. 3
5Działka budowlana ≤ 16 m szerokości, ściana bez okien i drzwi1,5 m lub 0 mDotyczy zabudowy jednorodzinnej i zagrodowej§ 12 ust. 4 pkt 1
6Garaż lub budynek gospodarczy (w tym domek narzędziowy) o:
• długości ≤ 6,5 m
• wysokości ≤ 3 m
• ściana bez okien i drzwi
0 m lub 1,5 mDotyczy zabudowy jednorodzinnej i zagrodowej§ 12 ust. 4 pkt 3
7Nadbudowa istniejącego budynku
przy granicy (mniej niż 4 m)
0 m, ale bez okien i drzwi w nadbudowieDotyczy istniejących budynków w zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej§ 12 ust. 4 pkt 2

Pamiętaj, że niewielki domek narzędziowy nie wymaga pozwolenia na budowę, jednak musisz dokonać zgłoszenia budowy do odpowiedniego organu administracji architektoniczno-budowlanej.

Jeżeli jeszcze szukasz domku, koniecznie sprawdź nasz ranking domków narzędziowych.